58.yıl dönümünde 27 Mayıs utancı!
Türkiye Cumhuriyeti tarihinde demokrasiye vurulan ilk darbe, 27 Mayıs 1960'da gerçekleşti.
Türkiye Cumhuriyeti tarihinde demokrasiye vurulan ilk darbe, 27 Mayıs 1960'da gerçekleşti. 14 Mayıs 1950'deki seçimlerde rekor bir oy ile tek parti rejimini deviren Adnan Menderes yönetimindeki Demokrat Parti, Türkiye'nin Cumhuriyet'e geçişten sonraki önemli demokratik hamlelerini gerçekleştirdi. 10 yıl boyunca Türkiye'yi ekonomik ve idari anlamda geliştiren uygulamalara imza atan Demokrat Parti, özellikle 1957 yılından sonra çeşitli çevrelerin provokatif saldırılarına maruz kaldı. 29 Nisan 1959 itibari ile CHP lideri İsmet İnönü'nün "Büyük Taarruz" gezilerine çıkması darbeye giden süreci beraberinde getirdi... İnönü'nün darbeden 4 gün sonra 1 Haziran 1960 günü darbeci askere sevgi gösterisinde bulunduğu fotoğrafı CHP'nin darbeye bakış açısını gösteren önemli bir detay olarak hafızalarda yerini koruyor...
Bundan tam 58 yıl önce, 27 Mayıs 1960 tarihinde Türk Silahlı Kuvvetleri bünyesindeki bir grup asker yönetime el koyarak seçilmiş siyasi iktidarı düşürdü. Darbeden 1 yıl sonra Başbakan Adnan Menderes, Bakanlar Fatin Rüştü Zorlu ve Hasan Polatkan asıldı. Türkiye bu dramı hiç unutmadı.
27 Mayıs Darbesi, 27 Mayıs 1960'da yapılan ve Türkiye Cumhuriyeti tarihinde gerçekleşmiş ilk askeri darbe olarak tarihe geçmiştir.
1950 senesinde iktidara gelen Demokrat Part'ye karşı Türk Silahlı Kuvvetleri içerisinde bir grup subay, 27 Mayıs 1960 sabahı ülke idaresine tümüyle el koyduğunu radyodan duyurdu..
37 subaydan oluşan Ulusal Birlik Komitesi bu harekat ile anayasa ve TBMM'yi feshetti, politik faaliyetleri askıya aldı, Reisicumhur Celal Bayar, Başbakan Adnan Menderes başta olmak üzere bir çok Demokrat Partili kişiler gözaltına alındı.
Genelkurmay Başkanı Orgeneral Rüştü Erdelhun ve "Kore Kahramanı" Tahsin Yazıcı da gözaltına alınanlar arasındaydı.
İşte 27 Mayıs'ta yapılan ve Türkiye'nin yüz karası olarak bilinen darbenin fotoğrafları..
Demokrat Parti genel merkezi gece saatleri.
Askerler Demokrat Parti'nin genel merkezinde.
Darbeciler Başbakanlık koridorlarında.
Darbeciler Başbakanlık koridorlarında.
Cemal Gürsel ve ekibi
27 Mayıs darbesini Türkiye radyodan okunan bildiriyle duymuştu ve Radyo Evi darbecilerin üssü oldu.
Menderes Yassıada'da.
Yassıada'da yargıçlar...
Dönemin Başbakanı Adnan Menderes anayasayı ihlal etmek, örtülü ödeneği usulsüz harcamak, 6-7 Eylül Olayları ve Vatan Cephesi kurmak gibi suçlamalarla yargılandı. Yargılama öncesi alınan ifadeler fotoğraf karelerine bu şekilde yansıdı.
Sorguların ardından ilk duruşma, devrik Cumhurbaşkanı Celal Bayar ile Tarım Bakanı Nedim Ökmen'in yargılandığı dava oldu. "Köpek davası" olarak bilinen bu davanın konusu, bir Afgan tazısının Atatürk Orman Çiftliği'ne satılmasıydı.
Yassıada'ya gönderilen DP'liler arasında yaşlı ve hasta olanlar da vardı. Hastaların muayene görüntüleri, Milli Birlik Komitesi tarafından dağıtılan reklam fotoğraflarına da yansımıştı.
Celal Bayar ve Adnan Menderes
Yassıada'da Menderes kendisini savunuyor.
Halk gelişmeleri gazetelerden öğrenmeye çalışıyordu.
Gazete bayilerinin önünde kuyruklar vardı.
İstanbul'dan Yassıada yolcuları
Dolmabahçe'den Yassıada'ya gidecek vapura binenler.
Yargılamalar sürerken Dolmabahçe'den kalkan vapur Yassıada'ya doğru yola çıkıyor
Celal Bayar ve Adnan Menderes
Dönemin Maliye Bakanı Hasan Polatkan idam sehpasına çıkan ilk isim oldu.
Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu da Polatkan'ın ardından idam edildi.
DP Milletvekili Agah Erozan, idam kararından sonra Yassıada'dan İmralı'ya getirilip bu hücreye konuldu, cezası daha sonra müebbet hapse çevrildi. DP Milletvekili Agah Erozan, idam kararından sonra Yassıada'dan İmralı'ya getirilip bu hücreye konuldu, cezası daha sonra müebbet hapse çevrildi.
Life fotoğrafçısı James Burke, 27 Mayıs 1960 darbesinden yalnızca 4 gün sonra Türkiye'ye geldi ve deklanşörüne bastı. Hareketin başına getirilen Cemal Gürsel'in makam odasına kadar girdi. 1 Ekim 1960'da ise Yassıada'ya giden vapura binenleri fotoğrafladı. James Burke'nin fotoğrafında Cemal Gürsel'in yatağının başucunda Akis dergisi var, kapak "Sabık Başbakan"
Fotoğraf 1 Haziran'da çekilmiş, İsmet İnönü...
Darbeyi kutlayanların elinde Akis dergisi vardı.
Meclis'in kapısında bir asker
Cemal Gürsel
2 Haziran'da Cemal Gürsel ve darbeci kabine toplantıda.
Cemal Gürsel
Cemal Gürsel
Cemal Gürsel, dışarıda bekleyenleri selamlıyor.
Darbeye sevinenler de vardı.
Darbeyi kamyonlara binerek kutlayanlar.
Bir grup Anıtkabir'i ziyaret ediyordu.
Ankara
İstanbul Üniversitesindeki profesörler darbeden sonra toplantıda.
Üniversiteler askerlerin kontrolü altında.
Adnan Menderes yargılanırken.
Menderes'in cezası 1961 yılının 17 Eylül'ünde infaz edildi.. Menderes'in altındaki tabure çekildiğinde, saatler 13.30'u gösteriyordu.
Bundan tam 58 yıl önce, 27 Mayıs 1960 tarihinde Türk Silahlı Kuvvetleri bünyesindeki bir grup asker yönetime el koyarak seçilmiş siyasi iktidarı düşürdü. Darbeden 1 yıl sonra Başbakan Adnan Menderes, Bakanlar Fatin Rüştü Zorlu ve Hasan Polatkan asıldı. Türkiye bu dramı hiç unutmadı.
27 Mayıs Darbesi, 27 Mayıs 1960'da yapılan ve Türkiye Cumhuriyeti tarihinde gerçekleşmiş ilk askeri darbe olarak tarihe geçmiştir.
1950 senesinde iktidara gelen Demokrat Part'ye karşı Türk Silahlı Kuvvetleri içerisinde bir grup subay, 27 Mayıs 1960 sabahı ülke idaresine tümüyle el koyduğunu radyodan duyurdu..
37 subaydan oluşan Ulusal Birlik Komitesi bu harekat ile anayasa ve TBMM'yi feshetti, politik faaliyetleri askıya aldı, Reisicumhur Celal Bayar, Başbakan Adnan Menderes başta olmak üzere bir çok Demokrat Partili kişiler gözaltına alındı.
Genelkurmay Başkanı Orgeneral Rüştü Erdelhun ve "Kore Kahramanı" Tahsin Yazıcı da gözaltına alınanlar arasındaydı.
İşte 27 Mayıs'ta yapılan ve Türkiye'nin yüz karası olarak bilinen darbenin fotoğrafları..
Demokrat Parti genel merkezi gece saatleri.
Askerler Demokrat Parti'nin genel merkezinde.
Darbeciler Başbakanlık koridorlarında.
Darbeciler Başbakanlık koridorlarında.
Cemal Gürsel ve ekibi
27 Mayıs darbesini Türkiye radyodan okunan bildiriyle duymuştu ve Radyo Evi darbecilerin üssü oldu.
Menderes Yassıada'da.
Yassıada'da yargıçlar...
Dönemin Başbakanı Adnan Menderes anayasayı ihlal etmek, örtülü ödeneği usulsüz harcamak, 6-7 Eylül Olayları ve Vatan Cephesi kurmak gibi suçlamalarla yargılandı. Yargılama öncesi alınan ifadeler fotoğraf karelerine bu şekilde yansıdı.
Sorguların ardından ilk duruşma, devrik Cumhurbaşkanı Celal Bayar ile Tarım Bakanı Nedim Ökmen'in yargılandığı dava oldu. "Köpek davası" olarak bilinen bu davanın konusu, bir Afgan tazısının Atatürk Orman Çiftliği'ne satılmasıydı.
Yassıada'ya gönderilen DP'liler arasında yaşlı ve hasta olanlar da vardı. Hastaların muayene görüntüleri, Milli Birlik Komitesi tarafından dağıtılan reklam fotoğraflarına da yansımıştı.
Celal Bayar ve Adnan Menderes
Yassıada'da Menderes kendisini savunuyor.
Halk gelişmeleri gazetelerden öğrenmeye çalışıyordu.
Gazete bayilerinin önünde kuyruklar vardı.
İstanbul'dan Yassıada yolcuları
Dolmabahçe'den Yassıada'ya gidecek vapura binenler.
Yargılamalar sürerken Dolmabahçe'den kalkan vapur Yassıada'ya doğru yola çıkıyor
Celal Bayar ve Adnan Menderes
Dönemin Maliye Bakanı Hasan Polatkan idam sehpasına çıkan ilk isim oldu.
Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu da Polatkan'ın ardından idam edildi.
DP Milletvekili Agah Erozan, idam kararından sonra Yassıada'dan İmralı'ya getirilip bu hücreye konuldu, cezası daha sonra müebbet hapse çevrildi. DP Milletvekili Agah Erozan, idam kararından sonra Yassıada'dan İmralı'ya getirilip bu hücreye konuldu, cezası daha sonra müebbet hapse çevrildi.
Life fotoğrafçısı James Burke, 27 Mayıs 1960 darbesinden yalnızca 4 gün sonra Türkiye'ye geldi ve deklanşörüne bastı. Hareketin başına getirilen Cemal Gürsel'in makam odasına kadar girdi. 1 Ekim 1960'da ise Yassıada'ya giden vapura binenleri fotoğrafladı. James Burke'nin fotoğrafında Cemal Gürsel'in yatağının başucunda Akis dergisi var, kapak "Sabık Başbakan"
Fotoğraf 1 Haziran'da çekilmiş, İsmet İnönü...
Darbeyi kutlayanların elinde Akis dergisi vardı.
Meclis'in kapısında bir asker
Cemal Gürsel
2 Haziran'da Cemal Gürsel ve darbeci kabine toplantıda.
Cemal Gürsel
Cemal Gürsel
Cemal Gürsel, dışarıda bekleyenleri selamlıyor.
Darbeye sevinenler de vardı.
Darbeyi kamyonlara binerek kutlayanlar.
Bir grup Anıtkabir'i ziyaret ediyordu.
Ankara
İstanbul Üniversitesindeki profesörler darbeden sonra toplantıda.
Üniversiteler askerlerin kontrolü altında.
Adnan Menderes yargılanırken.
Menderes'in cezası 1961 yılının 17 Eylül'ünde infaz edildi.. Menderes'in altındaki tabure çekildiğinde, saatler 13.30'u gösteriyordu.
